Aktualności

19 marzec

Dlaczego warto sadzić wierzby?

W Polsce 21 marca to Dzień Wagarowicza oraz Pierwszy Dzień Wiosny, ale to również Dzień Wierzby (!).

Rodzaj Salix (Wierzba) reprezentowany jest Polsce przez 28 gatunków rodzimych i wiele mieszańców. Najczęściej spotykane to wierzba biała, wierzba krucha i wierzba wiciowa.

Wierzba przez lata była charakterystycznym elementem polskiego, wiejskiego krajobrazu. Drzewa te sadzone były na miedzach, wzdłuż dróg, na polach, a jako lubiące wilgoć rosły też nad brzegami strumieni, rzek i stawów oraz na mokradłach, tworząc lasy zwane łęgami. Niestety, obecnie znikają z krajobrazu.

Brzegi rzek, przy których rosły łęgi wierzbowo-topolowe są regulowane i utwardzane, mechanizacja rolnictwa przyczyniła się do wycinania zadrzewień śródpolnych, których elementem były wierzby, znikają też wierzby przydrożne.

Zanikanie wierzb zubaża krajobraz, ale co ważniejsze, wpływa również na spadek bioróżnorodności. Wierzby i tworzone przez nie skupiska są bowiem znakomitym siedliskiem dla wielu gatunków zwierząt. W ich miękkim drewnie chętnie kują też dziuple dzięcioły a w gęstych gałęziach budują gniazda grzywacze, drozdy i wiele innych gatunków ptaków. Wierzby zapewniają też schronienie nietoperzom. Do innych amatorów wierzbowych dziupli (tych z dużą ilością zalegającego próchna) należy chrząszcz pachnica dębowa. Chrząszcz ten związany jest z próchnowiskami w drzewach liściastych, gdzie rozwijają się jego larwy. A w spękanych pniach chowają się zające, jeże i gryzonie. W wypróchniałym drewnie chętnie zimują padalce. Wcześnie kwitnące wierzby stanowią źródło pożywienia dla trzmieli i innych owadów zapylających. Przykładowo okaz iwy o wysokości ok. 4m wystarczy do nakarmienia jednego ula, nie licząc nocnych i dziennych motyli, trzmieli i drobniutkich muszek.

Wierzby cenne są dla przyrody również z innych powodów. Rosnące nad brzegami rzek umacniają je, regulują poziom wody a także oczyszczają wodę i glebę. Znane są jako znakomity „pochłaniacz” szkodliwych substancji, ma to duże znaczenie dla ochrony środowiska, gdyż badania wykazały, ze zanieczyszczone wody gruntowe po przejściu przez poziom gleby porośnięty korzeniami wierzby pozbywają się kadmu i ołowiu. Kora w medycynie ludowej była cenionym lekarstwem o działaniu przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym.

Wierzba ma ogromne znaczenie dla przyrody i kultury polskiej. Warto ją chronić i pamiętać o niej nie tylko w czasie jej święta.

Przyjmij wyzwanie!

Zasadź z nami wierzbę, to nie jest trudne. Nie trzeba tracić pieniędzy i czasu by kupować sadzonki. Wczesną wiosną utnij z wierzby gałązkę o średnicy 0,5 – 1 cm i długości około 50 cm. Znajdź miejsce, gdzie chcesz zasadzić wierzbę – ona wilgotne podłoże, zrób długi na około 20 cm dołek, włóż w niego gałązkę i jeśli jest taka potrzeba zasyp zbyt duży dołek. Odwiedzaj swoją sadzonkę w czasie suchych i gorących dni i podlewaj ją. Na wiosnę następnego roku na Twojej sadzonce powinny pojawić się pierwsze listki.

Tekst na podstawie:

– „Tego nie wiesz o drzewach”, H. Będkowska, E. Marszałek, A. Pikus, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2012
– „Zadrzewienia dla ochrony bioróżnorodności i klimatu. Pakiet edukacyjny”, Wydawnictwo Fundacja Ekologiczna „Zielona Akcja”, Legnica 2016
– http://witrynawiejska.org.pl/dziedzictwo-kulturowe/krajobraz-architektura/item/27281-zachowanie-alei-wierzbowych
– http://www.gieraltowski.pl/strona/symbolika-wierzby.html
– https://www.ekokalendarz.pl/kategoria/swieta/dzien-wierzby/
– http://m.taraka.pl/symbolika_wierzby_02

Dzień Wierzby